Pytania i odpowiedzi Planowanie ciepła w gminie

Miejskie planowanie ogrzewania jest strategicznym narzędziem planowania, które wskazuje miastu Jena drogę do zaopatrzenia w ciepło wolne od paliw kopalnych, takich jak gaz ziemny lub olej.

Jest to zatem kluczowy instrument kształtowania transformacji ciepłowniczej w naszym mieście i osiągnięcia neutralności klimatycznej budynków.

Planowanie ciepła pokazuje, gdzie badana jest rozbudowa sieci ciepłowniczej lub budowa nowych sieci ciepłowniczych oraz gdzie w przyszłości potrzebne będą indywidualne systemy grzewcze.

Planowanie ciepła nie jest prawnie wiążące i nie daje jeszcze żadnej gwarancji rozbudowy ani gwarantowanej daty dla sieci ciepłowniczych.

Projekt planu cieplnego Jeny został opracowany w ciągu ostatnich kilku miesięcy we współpracy z kluczowymi interesariuszami w mieście i zostanie przedstawiony opinii publicznej do udziału w lutym 2025 roku.

Sfinalizowany plan zostanie następnie przedłożony radzie miasta do zatwierdzenia.

Głównym celem jest wyznaczenie obszarów sieci ciepłowniczej i obszarów zdecentralizowanego zaopatrzenia w ciepło.

Mapa pokazuje, w których obszarach Jeny zalecany jest dany rodzaj zaopatrzenia w ciepło. Obszar miejski jest podzielony na podobszary

• z istniejącą siecią ciepłowniczą,
• z planowaną rozbudową sieci ciepłowniczej,
• z planowaną nową budową sieci ciepłowniczych i
• ze zdecentralizowanym zaopatrzeniem w ciepło, np. za pomocą pomp ciepła.

Zidentyfikowano również podobszary, dla których przyszły rodzaj dostaw ciepła nie został jeszcze sfinalizowany, ponieważ na przykład wodór może być opcją (obszary testowe).

Ma to na celu stworzenie bezpieczeństwa planowania i inwestycji dla obywateli, firm i samego miasta. Właściciele nieruchomości mogą w ten sposób lepiej zaplanować, która inwestycja w dostawy energii jest dla nich najbardziej opłacalna i kiedy. Jednocześnie planowanie ciepła powinno być zgodne pod względem ekologicznym, ekonomicznym i społecznym.

Wszystkie domy przy ulicach, na których ogrzewanie miejskie jest już dostępne lub które znajdują się na obszarze objętym obowiązującymi przepisami dotyczącymi ogrzewania miejskiego, powinny być podłączone do sieci ciepłowniczej. W przypadku budynków zlokalizowanych na obszarach, na których przewiduje się budowę lub rozbudowę nowej sieci ciepłowniczej, dostawy uznaje się za zapewnione, jeśli operator sieci ciepłowniczej zobowiąże się do zagwarantowania podłączenia w ciągu dziesięciu lat. Jeśli operator sieci ciepłowniczej jest do tego zobowiązany, przejściowe systemy grzewcze mogą być stosowane w przypadku usterki systemu grzewczego zgodnie z § 71j niemieckiej ustawy o energii budowlanej (GEG). Jeśli operator sieci grzewczej nie ma takiego obowiązku, w przypadku usterki systemu grzewczego należy zastosować inne opcje realizacji (np. pompy ciepła).

Tam, gdzie można już przewidzieć, że żadna sieć grzewcza nie może zostać rozbudowana, instalacja zdecentralizowanej opcji (np. pompy ciepła) może być zaplanowana i przygotowana na wczesnym etapie.

Test odpowiedniości przeprowadzony w ramach procesu planowania zaopatrzenia w ciepło nie przyniósł jeszcze jednoznacznego wyniku dla najbardziej odpowiedniego rodzaju zaopatrzenia w ciepło dla tego podobszaru. Na przykład co najmniej dwa rodzaje dostaw mogą być równie odpowiednie na tych obszarach lub nie ma jeszcze wystarczających wiarygodnych informacji, aby umożliwić ostateczną ocenę.

W przypadku tych obszarów dogłębne badania sąsiedzkie i studia wykonalności będą przeprowadzane ze zwiększonym priorytetem w trakcie wdrażania planowania ciepła w celu uzyskania pewności planowania w odniesieniu do najbardziej odpowiedniego rodzaju dostaw ciepła tak szybko, jak to możliwe.

Konwersja budynku do zdecentralizowanego wytwarzania ciepła ze źródeł odnawialnych jest również możliwa w dowolnym momencie na obszarach testowych.

Od stycznia 2024 r. nowo instalowane systemy grzewcze w nowych budynkach muszą być zasilane w co najmniej 65% energią odnawialną. Istniejące systemy grzewcze mogą być nadal eksploatowane i naprawiane do końca 2044 roku.

Okres przejściowy do czerwca 2026 r. ma zastosowanie do instalacji nowych systemów grzewczych w istniejących budynkach w Jenie. Dopiero wtedy zepsute olejowe lub gazowe systemy grzewcze muszą zostać zastąpione innymi, przyjaznymi dla klimatu systemami.

Dostępne są następujące opcje osiągnięcia 65-procentowego udziału energii odnawialnej w ogrzewaniu:

• Podłączenie do sieci ciepłowniczej
• Pompa ciepła
• Ogrzewanie biomasą (drewno, zrębki i pelety)
• Bezpośrednie ogrzewanie elektryczne (tylko w dobrze izolowanych budynkach)
• Pompy ciepła lub hybrydowe ogrzewanie słoneczne (pompa ciepła lub system ogrzewania słonecznego w połączeniu z kotłem olejowym lub gazowym (szczytowe obciążenie) lub z ogrzewaniem biomasą)
• Ogrzewanie oparte na energii słonecznej (jeśli pokrywa całe zapotrzebowanie na ciepło)
• Ogrzewanie gazowe, które wykorzystuje co najmniej 65% zrównoważonego biometanu, biogenicznego gazu płynnego lub zrównoważonego wodoru.

Jednak nie wszystkie opcje są jednakowo zalecane. Zrównoważona biomasa jest dostępna tylko w ograniczonym zakresie, a jej koszty są stosunkowo wysokie. To samo dotyczy wykorzystania biometanu lub wodoru, których przyszła dostępność i koszty są nadal niejasne z dzisiejszej perspektywy.

Istniejące systemy grzewcze mogą być nadal naprawiane i eksploatowane w przyszłości.

Jeśli nie można ich naprawić i muszą zostać wymienione, obowiązuje pięcioletni okres przejściowy dla poszczególnych systemów grzewczych do czasu, gdy nowy system grzewczy musi spełniać wymagania GEG. W przypadku przekształcenia piętrowego systemu ogrzewania w system centralnego ogrzewania okres przejściowy wynosi 13 lat. Jako rozwiązanie przejściowe można na przykład zainstalować używany system ogrzewania gazowego lub wynajęty system ogrzewania gazowego.

Nowe gazowe systemy grzewcze mogą być nadal instalowane w okresie przejściowym do 30 czerwca 2026 roku. Chociaż jest to dozwolone przez prawo, nie jest to zalecane ani pod względem finansowym, ani pod względem ochrony klimatu. Doradztwo w zakresie ryzyka ekonomicznego związanego z gwałtownym wzrostem cen CO₂ jest obowiązkowe przed zainstalowaniem nowych systemów grzewczych zasilanych paliwami kopalnymi. Ponadto do nowych gazowych systemów grzewczych musi być dodawany coraz większy udział zielonych gazów (np. biometanu): 15% w 2029 r., 30% w 2035 r., 60% w 2040 r., 100% w 2045 r.

Najprostszym sposobem na spełnienie wszystkich wymogów prawnych jest podłączenie do sieci ciepłowniczej lub korzystanie z pompy ciepła poza obszarami rozbudowy sieci ciepłowniczej.

Federalna dotacja na efektywne budynki (BEG) zapewnia wsparcie finansowe zarówno na wymianę systemów grzewczych, jak i podłączenie do sieci ciepłowniczej. Nowe, wyższe stawki dotacji dla osób prywatnych i firm obowiązują od 2024 roku. Dotacja składa się z następujących elementów, które można łączyć do maksymalnej dotacji w wysokości 70%:

• 30-procentowa dotacja podstawowa dla wszystkich budynków mieszkalnych i niemieszkalnych
• 30-procentowa premia zależna od dochodu dla właścicieli-mieszkańców o rocznym dochodzie gospodarstwa domowego do 40 000 euro.
• 20-procentowa premia klimatyczna do 2028 r., po czym zostanie zmniejszona.
• 5-procentowa premia za innowacyjność dla pomp ciepła wykorzystujących naturalny czynnik chłodniczy lub ciepło geotermalne/wodne/ściekowe.

Istnieją również dotowane oferty pożyczek na wymianę systemów grzewczych i inne środki zwiększające efektywność.

Więcej informacji na temat dotacji federalnych można znaleźć na stronie internetowej Energy Change Federalnego Ministerstwa Gospodarki i Ochrony Klimatu.

Około 56 procent gospodarstw domowych w Jenie jest już zasilanych ciepłem sieciowym. Sieć ciepłownicza ma zostać znacznie rozbudowana do 2035 roku i później.

Aktualny stan rozbudowy można znaleźć na stronie internetowej zakładów komunalnych Rozbudowa sieci ciepłowniczej w Jenie.

Jeśli Twój dom znajduje się już w obszarze zaopatrzenia w ciepło z sieci ciepłowniczej, możesz skorzystać z niewiążącego formularza, aby zarejestrować się w celu podłączenia do sieci. formularz wniosku (PDF) można znaleźć na stronie Wszystko o umowie na dostawę ciepła z sieci ciepłowniczej grupy Stadtwerke Jena pod nagłówkiem "formularze". Znajdują się tam również dalsze informacje na temat dostaw ciepła w Jenie.

Podczas wypełniania formularza rejestracyjnego zaleca się skorzystanie z pomocy dostawcy ciepła, aby zapewnić, że przyszłe dostawy ciepła będą idealnie dostosowane do Twoich potrzeb.

Jeśli chcesz dowiedzieć się więcej o zaletach i cechach ogrzewania miejskiego, zakłady komunalne oferują różne filmy i informacjena swojej stronie internetowej .

Istniejąca sieć ciepłownicza w Jenie ma zostać znacznie rozbudowana w nadchodzących latach. Szczegółowe informacje na temat planowanej rozbudowy istniejącej sieci ciepłowniczej i budowy nowych sieci ciepłowniczych można znaleźć na stronie internetowej Stadtwerke Jena Group.

Stadtwerke Energie Jena-Pößneck opublikowały na swojej stronie internetowej aktualny stan planowania rozbudowy sieci ciepłowniczej. Można tam również wyrazić zainteresowanie przyłączeniem do sieci ciepłowniczej bezpośrednio za pomocą formularza online. Cyfrową mapę i formularz dla zainteresowanych stron można znaleźć na stronie internetowej zakładów komunalnych poświęconej rozbudowie sieci ciepłowniczej.

Pomaga to w dalszym planowaniu rozbudowy sieci ciepłowniczej przez miejskie zakłady komunalne, a użytkownik będzie bezpośrednio informowany o dalszych krokach w przyszłości.

Podłączenie do sieci ciepłowniczej wiąże się z kosztami z jednej strony za linię zasilającą, a z drugiej za przyłącze domowe, tj. trasę od linii zasilającej do domu. Koszty linii zasilającej są zazwyczaj ponoszone przez zakłady komunalne. Koszty przyłącza domowego są ponoszone częściowo przez zakład komunalny, a częściowo przez abonenta. Podział kosztów zależy od wielu różnych czynników. Ponadto przyłącza do sieci ciepłowniczych kwalifikują się do dotacji, dzięki czemu koszty mogą zostać jeszcze bardziej obniżone. Stadtwerke chętnie doradzi i odpowie na pytania.

Obecnie ponad 98% ciepła sieciowego w Jenie jest wytwarzane z kopalnego gazu ziemnego. Udział odnawialnych źródeł energii w ciepłownictwie w Jenie ma stopniowo wzrastać: Zgodnie z planami Stadtwerke Energie Jena-Pößneck, cel neutralnego dla klimatu zaopatrzenia w ciepło ma zostać osiągnięty najpóźniej do 2040 roku. W tym celu zakłady komunalne planują neutralne dla klimatu wytwarzanie ciepła z wykorzystaniem energii rzecznej, geotermalnej i słonecznej, powietrznych pomp ciepła, energii elektrycznej i wodoru.

Więcej informacji na ten temat można znaleźć na stronie strategii miejskiej sieci ciepłowniczej.

Pompy ciepła różnią się w zależności od rodzaju wykorzystywanego źródła ciepła. Istnieją powietrzne pompy ciepła, gruntowe pompy ciepła i pompy ciepła wykorzystujące wody gruntowe.

Najpopularniejsze są pompy ciepła powietrze-woda, w przypadku których istnieje również duży potencjał rozwoju w Jenie. Wykorzystują one ciepło z otaczającego powietrza do ogrzewania wody grzewczej w budynku.

Więcej informacji można znaleźć na portalu wiedzy o pompach ciepła państwowej agencji energetycznej ThEGA.

To, jak przyjazna dla środowiska jest praca pompy ciepła, zależy z jednej strony od tego, ile energii elektrycznej system potrzebuje do wytworzenia określonej ilości energii grzewczej. Wskaźnikiem tego jest roczny współczynnik wydajności (COP). Im jest on wyższy, tym pompa ciepła pracuje wydajniej. Z drugiej strony zależy on od energii elektrycznej wykorzystywanej do działania pompy ciepła. Im większy udział zielonej energii elektrycznej z odnawialnych źródeł energii, tym bardziej przyjazna dla klimatu praca pompy ciepła. W 2023 r. prawie 52% energii elektrycznej zużywanej w Niemczech będzie już pochodzić z odnawialnych źródeł energii. Idealnie byłoby, gdyby pompa ciepła działała w oparciu o tanią taryfę zielonej energii elektrycznej. Połączenie pompy ciepła z systemem fotowoltaicznym może również zmniejszyć emisję CO₂.

Tak zwana temperatura zasilania ma decydujące znaczenie dla wydajności, a tym samym dla kosztów operacyjnych systemu. Jest to temperatura, do której woda grzewcza jest podgrzewana za pomocą pompy ciepła, zanim zostanie rozprowadzona przez system grzewczy. Przy maksymalnej temperaturze zasilania do 55 stopni, powietrzna pompa ciepła może pracować wydajnie przez cały rok.

Geotermalne lub ściekowe pompy ciepła mogą również osiągać wyższe temperatury zasilania, ponieważ ich źródła ciepła są również wyższe przy niskich temperaturach zewnętrznych. Aby ogrzać budynki z niewielką izolacją lub bez niej w wystarczającym stopniu przy takich temperaturach zasilania, często wystarczy wymienić poszczególne grzejniki na grzejniki o większej powierzchni i lepszej dystrybucji ciepła. Istnieją również pompy ciepła, które mogą być stosowane na poszczególnych kondygnacjach. Najlepszym przykładem są dobrze znane systemy klimatyzacji typu split, które są używane jako pompy ciepła powietrze-powietrze do utrzymywania przytulnych i ciepłych pomieszczeń mieszkalnych, a latem mogą przełączać się bezpośrednio na funkcję chłodzenia.

Ponadto istnieją obecnie nowoczesne wysokotemperaturowe pompy ciepła, które mogą osiągać temperatury zasilania do 80 stopni. Każdy dom może być ogrzewany za pomocą tych pomp ciepła, a technologia grzewcza może mieć sens ekologiczny pomimo kompromisów w zakresie wydajności. W przypadku nieizolowanych budynków o niskiej efektywności energetycznej można również tymczasowo rozważyć hybrydowe systemy grzewcze, w których pompa ciepła jest połączona z systemem ogrzewania gazowego lub olejowego. Po zaizolowaniu budynku pompa ciepła może przejąć samodzielne dostarczanie ciepła.

Interaktywny przegląd typów, obszarów zastosowań, instalacji i kosztów pomp ciepła, a także zintegrowany "test pomp ciepła" można znaleźć na portalu wiedzy o pompach ciepła państwowej agencji energetycznej ThEGA.

Dobre przykłady zastosowania pomp ciepła w istniejących budynkach można znaleźć na portalu Federalnej Agencji Środowiska"So geht's mit Wärmepumpen!".

Informacje na temat systemów grzewczych z pompami ciepła oferowanych przez Stadtwerke Energie Jena-Pößneck można znaleźć na ich stronie internetowej poświęconej pompom ciepła.

Na ceny gazu wpływa szereg składników kosztowych.

Oprócz cen hurtowych gazu ziemnego, które w ostatnich latach podlegały znacznym wahaniom na wysokim poziomie, rosnąca cena CO₂ doprowadzi do dalszego wzrostu kosztów. Kolejnym składnikiem ceny gazu są opłaty sieciowe.

Chociaż opłaty sieciowe są ściśle regulowane przez organ regulacyjny, konkretne opłaty sieciowe również wzrosną, jeśli liczba klientów sieci zmniejszy się, a wolumeny zakupów spadną, ponieważ koszty niezawodnego działania infrastruktury sieciowej będą musiały zostać rozłożone na mniejszą liczbę klientów sieci.

Zgodnie z ogólnokrajowymi przepisami dotyczącymi ochrony klimatu, sieci gazowe nie będą już dystrybuować kopalnego gazu ziemnego najpóźniej do 31 grudnia 2044 roku.

Oczekuje się jednak, że sieci gazowe zostaną kompleksowo zlikwidowane już w latach 30-tych XX wieku, ponieważ dalsza eksploatacja tej kopalnej infrastruktury energetycznej nie ma sensu ze względu na spadającą liczbę przyłączeń klientów sieci gazowych i wymogi polityki klimatycznej.

Stadtwerke Jena Netze nie sfinalizowały jeszcze swoich planów dotyczących przyszłości sieci dystrybucji gazu w Jenie. Gdy tylko dostępne będą konkretne ustalenia, zakłady komunalne opublikują je na swoim portalu dla klientów.

Ogrzewanie budynków gazem ziemnym powinno być zatem postrzegane jedynie jako rozwiązanie tymczasowe w obecnym okresie przejściowym. Dotknięci właściciele nieruchomości powinni jak najszybciej przejść na inne rozwiązanie, w szczególności podłączenie do (miejskiej) sieci ciepłowniczej, zainstalowanie pompy ciepła lub, jeśli to możliwe w obszarach testowych, przejście na ogrzewanie wodorowe.

Tylko sieci gazowe, które transportują i dystrybuują zielone gazy, a zwłaszcza zielony wodór, będą nadal odgrywać rolę w systemie energetycznym w przyszłości.

Stadtwerke Jena Netze przeprowadziły kompleksowe badania w tym zakresie, które wykazały, że ich sieci gazowe są już dobrze przygotowane na 100-procentowe wykorzystanie wodoru. Ponadto trwają konkretne plany transformacji z gazu ziemnego na wodór. Początkowo koncentrują się one w szczególności na zastosowaniach przemysłowych i komercyjnych; w obszarach testowych, ogrzewanie budynków mieszkalnych za pomocą zielonego wodoru jest również możliwe w przyszłości, w zależności od dostępności.

Więcej informacji można znaleźć na stronie internetowej Stadtwerke Jena Netze .